این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات آب و خاک ایران، جلد ۴۸، شماره ۵، صفحات ۹۸۵-۹۹۴
عنوان فارسی ارزیابی فرسایش قابل‌تحمل خاک در مقیاس حوضه آبخیز بر اساس باروری و کیفیت خاک (حوضه حاجی قوشان استان گلستان)
چکیده فارسی مقاله فرسایش خاک مهم‌ترین شکل تخریب منابع خاک و منبع آلودگی­های غیرنقطه­ای به­شمار می­رود. هنگامی­که مقدار فرسایش خاک از آستانه قابل‌تحمل تجاوز کند طیف وسیعی از مشکلات اقتصادی-اجتماعی- محیط‌زیستی رخ می­دهند. روش­های مختلفی برای تعیین فرسایش قابل‌تحمل ارائه شده است که هرکدام دارای مزیت و محدودیت­های خاص خود هستند. در این پژوهش، روش مبتنی بر شاخص باروری و روش مبتنی بر عمق و کیفیت خاک به‌عنوان رایج­ترین روش­ها برای تعیین فرسایش قابل‌تحمل مورد استفاده قرار گرفتند. هر دو روش مجموعه­ای از ویژگی­های اساسی خاک شامل نفوذپذیری، ظرفیت نگه­داری آب، کربن آلی خاک، پایداری خاکدانه­ها، جرم مخصوص ظاهری و وضعیت حاصل­خیزی خاک شامل عناصر غذایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم را دربر دارند. نتایج نشان داد بین مقدار فرسایش قابل‌تحمل محاسبه‌شده با هر دو روش ارتباط نزدیکی وجود دارد. میانگین وزنی مقدار فرسایش قابل‌تحمل محاسبه‌شده برای منطقه موردمطالعه با استفاده از مدل شاخص باروری حدود 2/9 و بر اساس عمق و کیفیت خاک حدود 2/10 تن بر هکتار در سال برآورد شد. هرچند روش مبتنی بر عمق و کیفیت خاک به‌عنوان یک روش استاندارد مطرح است اما نتایج نشان داد که روش باروری خاک نیز کارایی قابل‌قبولی داشته و حتی به لحاظ مفهومی قوی­تر به نظر می­رسد؛ زیرا در این روش، وضعیت باروری خاک سطحی با خاک زیرسطحی مقایسه می­شود اما در روش کیفیت خاک فقط به وضعیت فیزیکی و شیمیایی خاک سطحی توجه می­شود. از طرف دیگر، روش مبتنی بر عمق و کیفیت خاک، دامنه خاک­های متعلق به یک گروه بسیار زیاد بوده و بنابراین دقت تخمین فرسایش قابل‌تحمل پایین است. ازآنجایی‌که هر دو مدل تنها اثرات درون­مزرعه­ای فرسایش را حساب می­کنند، بنابراین مقادیر به‌دست‌آمده بدون درنظر گرفتن اثرات برون مزرعه­ای فرسایش، برای برنامه­های حفاظت خاک منطقه قابل توصیه هستند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تخریب خاک، آلودگی غیرنقطه‌ای، حفاظت خاک،
عنوان انگلیسی Evaluation of soil loss tolerance via soil productivity and quality at a watershed scale: Haji-Ghushan watershed, Golestan province
چکیده انگلیسی مقاله Erosion has been known as an important factor in soil resources degradation and non-point pollutions. A wide range of damaging effects involve social, economic and environmental problems occur when soil erosion rate go beyond the allowable value. There are several method to determine soil loss tolerance that each has specific advantage and limitations. In this paper, two widely used methods have been compared in determining tolerable erosion on a watershed scale. The first approach is based on assessment of the productivity index (PI) and the second approach is based on soil depth and soil quality index. A particular minimum data set of soil properties include infiltration, water holding capacity, organic carbon, aggregate stability, bulk density, and fertility status (nitrogen, phosphorus, potassium) was used to calculate criteria. The results showed the calculated tolerable erosion by two methods are closely related. The average tolerable soil loss for the study area was determined 9.2 and 10.2 ton/ha/year based on soil productivity method and soil depth-quality approach, respectively. The PI-based approach is preferred over the soil depth-quality approach for two reasons: First, the PI-based approach is a depth-wise and chemo-physical properties of topsoil are compared with subsoil layers. Second, the soil depth-quality based approach is a general guide that cannot take the differences between soils into account in details. As both model take into account just onsite effects of erosion, these values can be used for managers and decision-makers to soil conservation regardless off offsite impacts.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Soil degradation, non-point pollution, Soil conservation
نویسندگان مقاله حیدر غفاری |
دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

منوچهر گرجی |
استاد گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

محمود عرب خدری |
دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
سازمان اصلی تایید شده: پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

قربانعلی روشنی |
استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان
سازمان اصلی تایید شده: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان

احمد حیدری |
استاد گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی https://ijswr.ut.ac.ir/article_64753_518576ac0c528a5bee3f1e4d4ab99609.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/684/article-684-567023.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات