این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های آبخیزداری، جلد ۳۰، شماره ۲، صفحات ۱۵-۲۹
عنوان فارسی بررسی عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش گونه های گیاهی در مراتع جنوب شرقی سبلان
چکیده فارسی مقاله تغییرات ویژگی­های محیطی یکی از مهم­ترین عواملی است که تغییرات مکانی پوشش گیاهی را کنترل می­کند، بنابراین آگاهی از نحوه پراکندگی تغییرات عوامل محیطی و گیاهان در بین جوامع گیاهی مختلف برای دست­یابی به مدیریت بهتر و بررسی روند تغییرات ضروری است. بدین منظور رویشگاه­های مرتعی در محدوده حوزه آبخیز بالخلی­چای شهرستان اردبیل انتخاب شد. نمونه­برداری با انتخاب 45 رویشگاه و در داخل هر رویشگاه­ 3 پلات بزرگ 10 مترمربعی با فاصله 40 متر از همدیگر و در طول ترانسکت 120 متری گونه­های انتشار یافته ثبت شد. از داخل پلات وسطی از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی­متری نمونه­برداری خاک انجام و پارامترهای خاکی در آزمایشگاه تعیین و سایر اطلاعات از نقشه­های ارتفاع، شیب، جهات جغرافیایی، همباران وهمدما برای مکان­های نمونه­برداری استخراج و بر اساس سه طبقه ارتفاعی و بر مبنای بهره­برداری روستایی، روستایی-عشایری و عشایری طبقه­بندی شد. ابتدا با تجزیه واریانس اختلاف بین طبقات بررسی شد. گونه­های گیاهی شناسایی شده از نظر ارزش اکولوژیکی کم شونده، زیادشونده و مهاجم بودن طبقه­بندی شد. رج­بندی با توجه به­ گونه­های شناسایی شده و خصوصیات توپوگرافی، بارندگی، دما و پارامترهای خاکی به­روش آنالیز تطبیقی متعارف (DCA[1]، RDA[2]، CCA[3]) برای تعیین عوامل مؤثر در انتشار گونه­ها انجام شد. نتایج نشان داد که بجز pH عمق زیرین، پتاسیم، شن و رس در دو عمق و سیلت عمق سطحی خاک بقیه عوامل انتخاب شده در سه طبقه ارتفاعی باهم اختلاف معنی­داری (01/0P<) و (05/0P<) دارند، بنابراین انتظار می­رود این عوامل در گسترش پوشش گیاهی نقش مؤثری داشته باشند. از سطح 45 مکان 89 گونه گیاهی، متعلق به 53 جنس و 18 خانواده گیاهی شناسایی شد. چهار خانواده Asteraceae، Poaceae، Fabaceae و Lamiaceae غالب و از نظر ترکیب گیاهی نیز در هر سه طبقه غلبه با گونه­های مهاجم، که نشانگر تخریب این مراتع هستند، می­باشند. نتایج رج­بندی نشان داد به­ترتیب ارتفاع، جهت، درجه حرارت (حداقل، حداکثر و متوسط)، بارندگی و کربن آلی عمق اول و دوم از عوامل مهم در انتشار گونه­های گیاهی این مراتع می­باشند. از نتایج این تحقیق می­توان در مدیریت، احیاء و اصلاح اکوسیستم­های مرتعی جنوب شرقی سبلان و مناطق مشابه استفاده کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اکولوژی گیاهی، عوامل اکولوژیکی، رویشگاه مرتعی، رسته بندی، سبلان،
عنوان انگلیسی The Influence Environmental Factors on the Distribution of Plant Species in the Southeast Rangelands of Sabalan
چکیده انگلیسی مقاله Variation in environmental characteristics is one of the most important factors, which control spatial variation of vegetation, thus awareness from the spatial variation of environmental factors and plants between the plant communities for gaining better management and identifying process of change is necessary. For this purpose, rangeland habitats were selected on the area of BalekhlooChay watershed in Ardabil County. Sampling was conducted with the selection of 45 sites, and inside of each site 3 large 10m2 plots with the distance of 40m from each other along of a 120m transect was selected and distributed plant species were recorded. From the middle plot soil samples were collected from two depths of 0-15 and 15 -30 cm. Soil parameters were determined in the lab and rest of the information were derived from the elevation, slope, aspect, rainfall and temperature maps for each site and information were classified based on three elevational classes and rural, rural-nomedic and nomedic utilization bases. Initially using ANOVA test the difference between the classes was evaluated. Identified plant species from the decreaser, increaser and invader ecological status value perspective were classified. Ordination was conducted based on the identified plant species and according to the topographic, rainfall, temperature characteristics and soil parameters using Detrended Correspondence Analysis (DCA), Representational Difference Analysis (RDA) and Canonical Correspondence Analysis (CCA) methods. Results show that except pH in subsoil, potasium, sand and clay in top and subsoil and silt in topsoil, rest of the selected factors have significant differences (p>0.01) and (P>0.05) between the elevational classes. Thus, it is expected, these factors are the effective on species distributions. From the 45 sites, 89 plant species belonging to 53 genera and 18 families were identified. Four families including Asteraceae, Poaceae, Fabaceae and Lamiaceae are dominant and from the species composition perspective invader plants are the dominant in three elevational classes, which are the indicator of rangeland degradation. Results of ordination show that from the used environmental factors, elevation and aspect, temperature (min, mean and max) rainfall, and organic carbon of top and subsoil are the main important effective factors on the distribution of plant species on the study area. The results of this study can be used in the management of rangeland ecosystem improvement and ramidation of the the Southeast Sabalan and the same areas. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله اردوان قربانی |
دانشیارگروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه محقق اردبیلی (Mohaghegh ardabili university)

بهنام بهرامی |
دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه محقق اردبیلی (Mohaghegh ardabili university)

نشانی اینترنتی http://wmrj.areo.ir/article_115733_b554fcafd6a1344061a4468025a2f4b6.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1346/article-1346-575038.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات