این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جاویدان خرد، جلد ۱۴، شماره ۳۲، صفحات ۱۱۳-۱۳۴
عنوان فارسی مقایسه گزاره بدیهی و گزاره پیشینی در مسأله توجیه
چکیده فارسی مقاله معرفت در حوزه فلسفی اسلامی و غربی، به باور صادق موجّه تعریف شده است؛ عنصر محوری توجیه، همواره مورد بحث در میان محقّقان معرفت‌شناس بوده است. فیلسوفان معرفت‌شناس مسلمان، با تکیه بر تقسیم معرفت به بداهت و نظریّت، بداهت را به عنوان گزاره پایه معرّفی نموده و مبناگروی را بر اساس ابتناء نظریّات بر بدیهیّات، طرّاحی کرده­اند. مقصود از بداهت در این نوشتار، استقلال از فکر است. لیکن تقسیم معرفت به پیشینی و پسینی، نتوانسته است چنین کارآمدی را داشته باشد؛ به عبارت دیگر، در فلسفه غرب، گزاره پیشینی نتوانسته است تکیه‌گاه توجیهی برای گزاره پسینی باشد. مقصود از پیشینی در این نوشتار از میان تعاریف هشت‌گانه مذکور در مقاله، عدم وابستگی توجیه گزاره به تجربه به معنای حسّ ظاهر است.  در این مقاله، فارغ از کمبودی که در بیان معرفت‌شناسان غربی در این زمینه وجود دارد، نحوه توجیه مبناگرایانه گزاره‌های پیشینی و پسینی -‌با الهام از الگوی فلسفه اسلامی-  با رویکردی تحلیلی تبیین شده‌است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله معرفت، بدیهی، پیشینی، توجیه،
عنوان انگلیسی مقایسة گزارة بدیهی و گزارة پیشینی در مسألة توجیه
چکیده انگلیسی مقاله معرفت در حوزة فلسفی اسلامی و غربی، به باور صادق موجّه تعریف شده است؛ عنصر محوری توجیه، همواره مورد بحث در میان محقّقان معرفت‌شناس بوده است. فیلسوفان معرفت‌شناس مسلمان، با تکیه بر تقسیم معرفت به بداهت و نظریّت، بداهت را به عنوان گزارة پایه معرّفی نموده و مبناگروی را بر اساس ابتناء نظریّات بر بدیهیّات، طرّاحی کرده­اند. مقصود از بداهت در این نوشتار، استقلال از فکر است. لیکن تقسیم معرفت به پیشینی و پسینی، نتوانسته است چنین کارآمدی را داشته باشد؛ به عبارت دیگر، در فلسفة غرب، گزارة پیشینی نتوانسته است تکیه‌گاه توجیهی برای گزارة پسینی باشد. مقصود از پیشینی در این نوشتار از میان تعاریف هشت‌گانه مذکور در مقاله، عدم وابستگی توجیه گزاره به تجربه به معنای حسّ ظاهر است.  در این مقاله، فارغ از کمبودی که در بیان معرفت‌شناسان غربی در این زمینه وجود دارد، نحوة توجیه مبناگرایانة گزاره‌های پیشینی و پسینی -‌با الهام از الگوی فلسفة اسلامی-  با رویکردی تحلیلی تبیین شده‌است.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله معرفت, بدیهی, پیشینی, توجیه
نویسندگان مقاله سید احمد غفاری |
استادیار مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران

نشانی اینترنتی http://www.javidankherad.ir/article_59784_edecce135edbc36bcaf4dbbcd5775ab6.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/750/article-750-579116.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات