این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جامعه شناسی تاریخی، جلد ۶، شماره ۳، صفحات ۱-۳۰
عنوان فارسی بازشناسی شهر تاریخی عسکرمکرم براساس متون تاریخی و جغرافیایی
چکیده فارسی مقاله در نزدیکی روستای بندقیر در اسکان خوزستان بازمانده‌های شهر تاریخی عسکرمکرم هنوز به‌شکل پشته‌‌های متعدد بر دوسوی رودخانه‌ی گرگر خودنمایی می‌‌کند. براساس منابع تاریخی و جغرافیایی، این شهر در نیمه‌ی دوم سده‌ی نخست هـ. ق در پی گسترش تدریجی محل اردوی نظامی مکرم‌بن مطرف و یا مکرم‌ فزر غلام حجاج‌بن یوسف ثقفی در محل قریه یا شهر کوچکی از دوران ساسانی با نام رستقباد بنا نهاده شد و از همین‌رو عسکرمکرم نامیده شد. این شهر، رفته‌رفته بردو کرانه‌ی رود مسرقان گسترش یافت و به‌عنوان مرکز کوره‌‌ای با همین‌نام و در مقام یکی از مهم‌ترین شهرهای خوزستان در دوران اسلامی مطرح شد؛ تا آنجاکه نویسندگان مختلف در سده‌ی چهارم هجری و پس از آن از رونق کشاورزی، تجارت، صنعت و علم کلام در عسکرمکرم سخن گفته‌‌اند. موقعیت ویژه‌ی راهبردی و نظامی این شهر بر سر راه عراق و خوزستان به فارس و لرستان که پیش از تأسیس شهر نیز مورد توجه بوده و مهم‌ترین دلیل ایجاد هسته‌ی نخستین عسکرمکرم نیز به‌شمار می‌‌رفت، اهمیت این شهر را دوچندان می‌‌ساخت. به‌نظر می‌‌رسد که با افول سیستم آبیاری نهر مسرقان و فروپاشی اقتصاد کشاورزی منطقه در اواخر سده‌های میانی اسلامی، از اهمیت عسکرمکرم کاسته‌شده و احتمالاً در سده‌ی نه هجری قمری شهر به‌کلی، متروک شده باشد. در این نوشتار کوشش شده تا با واشکافی متون تاریخی و جغرافیایی و هم‌سنجی مطالب، تصویری جامع از این شهر دوران اسلامی ارایه شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Recognition of the Ancient City of AskarMokram on the Basis of Historical and Geographical Texts
چکیده انگلیسی مقاله The remains of the historical city of AskarMokram are situated in Khuzistan near the Band-e Ghir village in the form of various Tepes (hills) on either sides of the Gargar River. On the basis of historical and geographical sources, the city was established in the second half of the first century during the gradual development of the military camping place of Mokram- ibn- Motraf or Mokram- ibn- Fazar, the servant of Hajaj–ibn-Yusuf Saqafi in the Sasanian village or small city named Rostaqobad; therefore, the city is called "AskarMokram". The city was gradually developed on either sides of Masroqan River and became famous as the center of Khoreh/Koreh with the same name, and as one of the most important cities of Khuzistan during the Islamic period. The strategic and military situation of the city, which was located in the way of Iraq and Khuzistan to Fars and Lurestan, and was considered before the establishment of the city (and actually is regarded as the main reason of the forming of AskarMokram), made the city more important. It seems that when the irrigation system of Masroqan River and the agricultural economy of the region were declined in the last centuries of the medial Islamic period, the importance of AskarMokram was reduced, and probably the city abandoned completely during the fifteenth century A.D.    In this article, it is attempted to render the comprehensive picture of the city during the Islamic period by the exact study of historical and geographical sources, and make comparison between them.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مرتضی عطایی | Morteza Ataie
Ph.D Candidate in Archaeology, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
دانشجوی دکتری، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

جواد نیستانی | Javad Neyestani
Associate Professor, Department of Archaeology, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
دانشیار، گروه باستان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

سید مهدی موسوی کوهپر | Seyed Mehdi Mousavi kouhpar
Associate Professor, Department of Archaeology, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
دانشیار، گروه باستان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

سید رسول موسوی حاجی | Seyyed Rasool Mousavi Haji
Associate Professor, Department of Archaeology, Mazandaran University, Iran.
دانشیار، گروه باستان شناسی، دانشگاه مازندران، ایران.

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-25-1000-3960&slc_lang=fa&sid=25
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/744/article-744-595132.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات