این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جغرافیا و توسعه، جلد ۵، شماره ۱۰، صفحات ۱۰۷-۱۲۸
عنوان فارسی روند تبدیل روستا به شهر و پیامدهای آن در شهرستان تالش
چکیده فارسی مقاله طی نیم قرن اخیر، یکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان  بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور، رشد فزاینده­ی تعداد شهرها، از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک می باشد. از سوی دیگر، برخی صاحب­نظران تقویت عملکردهای شهری، با تبدیل روستاها به شهر را، موجب خدمات رسانی بهتر به حوزه­های روستایی می­دانند. هرچند کارکردهای نوین شهری و افزایش جمعیت این مراکز، به توسعه کالبدی و فیزیکی آنها منجر می­شود در مناطق حاصل­خیزی همچون جلگه­های خزری دگرگونی چشم­انداز روستایی و تغییر کاربری اراضی­کشاورزی را به­دنبال خواهد داشت.چنین فرآیندی در محدوده­های باریک­تر جلگه­ پست ساحلی خزر (همچون شهرستان تالش) که مراکز جمعیتی در آن فشرده شده­اند،‌ بطور طبیعی، پیامدهای فضایی و اقتصادی مهمتری را در پی خواهد داشت. باریکی و شکل طولی شهرستان تالش، موجب شده تا بازارهای روستایی متعددی با آرایش خطی در گره­گاه­های جاده سراسری و حوضه رودهای ناحیه شکل بگیرد. این بازارها بطور طبیعی، مکان مرکزی مجموعه­ای از روستاها می­باشند. بنابراین، تبدیل آنها به  شهر نه تنها تحولات اجتماعی­، اقتصادی و فضایی مهمی را در خود مراکز ایجاد می­کند، بلکه حوزه­ی نفوذ آنها را نیز به شدت تحت تأثیر قرار می­دهد. به منظور دستیابی به چنین جریانی، نخست از طریق پرسشنامه اثرات تبدیل مراکز روستایی به­شهر را در خانوارهای ساکن در این مکان­ها و همچنین روستاهای حوزه نفوذشان جویا شدیم و یافته­های به­دست آمده از جامعه­ی آماری را از طریق روش اسپیرمن مورد بررسی قرار دادیم تا میزان بهبود در  برخی شاخص­های اقتصادی و اجتماعی برگزیده را مورد ارزیابی قرار داده و میزان همبستگی آنها را  با شاخص­هایی همچون میزان تمایل به ماندگاری در محل سکونت، ایجاد اشتغال و جذب بیکاران،‌ بهبود وضع کشاورزی و میزان بهبود سطح زندگی و برخورداری از خدمات مورد بررسی قرار دهیم ضمن آنکه برای  ارزیابی اثرات کالبدی و فضایی فرآیند تبدیل روستاها به شهر از اطلاعات میدانی و اسنادی از جمله نقشه­ها و یافته­های آماری و داده­های ادارات و نهادهای محلی نیز استفاده شده است. نتیجه تحقیق، حاکی از تمرکز بیش از پیش جمعیت و فعالیت­های تجاری و خدماتی در نوار باریک جاده سراسری می­باشد که در نتیجه آن با به­هم پیوستگی سکونتگاه­های کنار جاده، کریدوری شهری درحال شکل­گیری می­باشد.ضمن آنکه، بافت متخلخل و پراکنده­ی روستایی محدوده­ی شهرهای جدید به سرعت با ساخت و سازهای شهری پُر     می­شوند. اما با بهره­گیری از مدل باغ- شهرها، می­توان مصالحه­ای بین فضاها و کارکردهای شهری و روستایی ایجاد نمود، به گونه­ای که ضمن حفظ اراضی کشاورزی و فضاهای طبیعی، سکونتگاه­های روستایی پراکنده را نیز از خدمات و امکانات زیربنایی و روبنایی شهری برخوردار نموده و در نهایت به یکپارچگی ساختاری - عملکردی رسانید.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Procedure of Conversion in Village to City and its Results in Talesh Township
چکیده انگلیسی مقاله During the recent half-century, one of the hurried urban-bias procedures on spatial and population structure of the country is increasing growth of the numbers of cities through changing of rural centers to small cities. On the other hand, some knowledgeable think that strengthen of urban operations, through changing of rural centers to cities, may cause to better servicing to rural centers. Although modern urban operations and increasing in population in these centers, will be leaded to this matter that in some fertile regions such as those plains beside the Caspian Sea, landscapes of rural centers and agricultural lands applications will be changed. Such a procedure in narrower limits of the Caspian coastal low-lying plains (such as Talesh Township) where population centers have been concentrated, naturally, some more important spatial and economical issues would be resulted. Narrowness and lengthwise shape of Talesh Township have been caused that numerous rural districts markets in linear arrangement have been formed in the nodules in wholesale road and basin of the rivers in the region. These markets are naturally the central location of some villages. Thus, their changing to city will cause not only important social, economical and spatial evolution in those centers, but also will affect their diffusion limits, exclusively. In order to investigation the results of this procedure, at first, through some questionnaires, we studied the effects of changing of rural districts to city in those families that are residing in these locations and also the villages in their diffusion limits, and investigated the attained results from the population, through Spearman method to evaluate the economical and social selected indexes to study the amount of their correlation with some indexes such as the amount of tendency to stay in the place of residence, providing the occupation fields, attraction of unemployed persons, improvement of agricultural status, amount of improvement of the life level and enjoyment of the related services. While, in order to evaluation of the structural and spatial effects of the procedure of changing the villages to cities, some field and deed data  such as plans, statistical data, and information from administrational and local institutes, have been used. The result of the research shows the concentration more than before of population, commercial and servicing activities at narrow bond of the wholesale road that consequently, together with connection to the places of residence around the road, rural concentration is being formed. While, perforated and diffusive structure of limits of new cities are rapidly filled by urban constructions. But through putting into operation of garden-cities model, may cause a compromise between spaces and the urban and rural operations, such a way that among preserving the agricultural lands and natural spaces, diffusive rural residences will be profited from the basic and subordinate urban services and facilities too, and at last they will reach to a structural-operational unity.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمدحسن ضیاء توانا |


شهرام امیرانتخابی |


نشانی اینترنتی http://gdij.usb.ac.ir/article_3663_2408c7603b05d20a6011d6cc92e98227.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/762/article-762-595942.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات