این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های تاریخی، جلد ۱، شماره ۳، صفحات ۶۷-۷۸
عنوان فارسی مأمون و محنه
چکیده فارسی مقاله مجادلات کلامی در سده‌های دوم و سوم هجری چنان بالا گرفت که انسجام فکری جامعه اسلامی را تهدید نمود. یکی از عمده‌ترین موضوعهایی که در این روزگار، مسلمانان را _ در ردّ و قبول _ دو بخش نمود، مسأله خلق قرآن بود. منازعات و مجادلاتی که بر سر این موضوع درگرفت، سرانجام منجر به دخالت دستگاه خلافت و اتخاذ سیاست محنه از سوی مأمون گردید. این سیاست بی‌سابقه و بی‌نظیر در تاریخ اسلام - که او چهار ماه پیش از مرگش به اجرای آن فرمان داد - از سوی جانشینانش، معتصم و واثق پی گرفته شد و قریب به شانزده سال اساس کار دستگاه خلافت در رویایی با اهل حدیث قرار گرفت. این اقدام بی‌سابقه مأمون، توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه تمدن و فرهنگ اسلامی را به خود جلب نموده، و موجب پدید آمدن آرا و فرضیه‌های گوناگون پیرامون این حادثه شده است. این مقاله می‌کوشد تا در تبیین انگیزه‌های مأمون از اتخاذ سیاست محنه، ابتدا سه فرضیه: 1- متأثر بودن خلیفه از معتزله؛ 2- تأثیرپذیری او از تشیع؛ 3- اقتدارگرایی خلیفه در برابر اهل حدیث، را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد و سپس با تضعیف دو مفروض نخست، به تقویت فرضیه سوم روی آورد تا در پرتو بررسی داده‌های تاریخی، نتایج منقّحی را به دست دهد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اهل حدیث، تشیع، خلق قرآن، مأمون، محنه، معتزله،
عنوان انگلیسی Ma‘mun and Mihna
چکیده انگلیسی مقاله Theological disputes in the 7nd and 8rd centuries increased tension within the Islamic society causing intellectual harmony. The question of creation (khalq) of the Quran became a controversial topic among Muslims. Eventually, the intensity of theological disputes reached such a degree that Ma'mun, the Abbasied caliph, interfered and declared a policy of mihna. This unique policy declared four months before Ma'mun's death was continued by his successors Mu'tasim and Wathiq (ahl-i hadith) for 16 years.   The policy of mihna has fascinated historians leading to a number of hypothesis and views. This article examines three explanations on Ma'mun's motivation in introducing this policy: 1. Being affected the caliphate by Mu'tazili; 2. Being affected the caliphate by Shi'a. 3. Showing caliphate's power against hadith group.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Creation of Quran, Ma‘mun, mihna, Mu‘tazili
نویسندگان مقاله علی ناظمیان فرد |
استادیار تاریخ، دانشگاه فردوسی مشهد.

نشانی اینترنتی http://jhr.ui.ac.ir/article_16496_00cb72cdcebc49d2a2a74b0d4fedafb7.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1363/article-1363-600450.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات