این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوپلیتیک، جلد ۱۲، شماره ۴۱، صفحات ۱۳۶-۱۶۵
عنوان فارسی بررسی میزان تأثیرگذاری جابجایی برخی از کارکردهای شهر تهران در ساماندهی وضعیت پایتخت در ایران
چکیده فارسی مقاله شهرهای پایتختی در کشورهای در حال توسعه به‌دلیل تمرکز بالای عملکردها، به‌لحاظ مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی دچار مشکلات عدیده‌ای هستند و نقش‌های بسیار مهمی در حیات این کشورها دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیر جابجایی برخی از کارکردهای شهر تهران در راستای ساماندهی پایتخت است. روش پژوهش تحلیلی- اسنادی، جامعه آماری کارشناسان مسائل اقتصادی و اجتماعی و حجم نمونه 36 نفر بر مبنای نمونه‌گیری خوشه‌ای است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه و پرسشنامه است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل تحلیل مسیر و آزمون‌های آماری استنباطی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق بر اساس مدل تحلیل مسیر نشان می‌دهد، جابجایی مرکزیت علمی – آموزشی و دانشگاهی، مرکزیت صنعتی، مرکزیت جمعیتی و گردشگری به ترتیب با میزان 827/0، 769/0، 743/0 و 741/0 دارای بیشترین تأثیر در ساماندهی پایتخت می‌باشند. همچنین بر اساس ضرایب همبستگی گام به گام، جابجایی کارکردهای علمی- آموزشی با مقدار 902/0 در گام اول بیشترین تأثیر را در ساماندهی مؤلفه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی- اداری و فرهنگی پایتخت دارد. به‌گونه‌ای که جابجایی مرکزیت علمی- آموزشی که شامل مراکز دانشگاهی، قطب‌های علمی- پژوهشی، مراکز کتابخانه‌ای به‌تنهایی 63 درصد از واریانس ساماندهی پایتخت را تبیین کرده است و در نتیجه ارتباط بین جابجایی این کارکردها از پایتخت و ساماندهی پایتخت در سطح 99 درصد معنادار می‌باشد. به‌عبارت دیگر به‌ازای یک واحد افزایش در جابجایی کارکردهای علمی و آموزشی در ساماندهی پایتخت به میزان 864/0 واحد دگرگونی حاصل می‌گردد. بنابراین همزمان با انتقال این کارکردها باید برنامه‌ریزی‌های دقیقی بر روی کنترل شدید مهاجرت‌ها به تهران، افزایش سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی در سایر شهرها، افزایش امکانات آموزشی و ایجاد جاذبه برای ماندگاری نیروهای متخصص صورت گیرد تا تأثیر انتقال چنین کارکردهایی را خنثی نکند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تمرکزگرایی، پایتخت، ساماندهی، جابجایی کارکردها، شهر تهران،
عنوان انگلیسی Study of the Effectiveness of Relocation and Transferring of some Functions of Tehran in Organizing the Capital City
چکیده انگلیسی مقاله Introduction Capital cities in developing countries are suffering from many problems. Capitals play a vital role in the life and soul of a nation. At first glance, the capitals play the role of central source of political and economic power as well as the place which government located. Because in many countries, the capital is the largest city in the country, however, the most important thing is that in capital cities, it is often tried to reflect unique features and aspirations of the government and therefore play an important role in legitimizing the government. The purpose of this study is to evaluate the effect of transferring some functions of Tehran city in organizing the capital.    Methodology The research method is descriptive-analytic and data gathering procedure is based on library and field findings. Statistical sample are economic and social experts. Indices examined are 10 components of economic performance, political and administrative functions and educational and scientific activities in the form of 36 items. Also, for the relationship among the variables, inferential statistics tests such as correlation coefficient and stepwise multiple regressions are used. Results and Discussion The results show that transfer of science education and university centers, industrial center, population and tourism center, with the 0.827, 0.769, 0.743 and 0.741 have the greatest impact on the regulation of capital, respectively. Also, based on the stepwise correlation coefficients, transfer of scientific and educational functions with 0.902 in the first step has the greatest impact on the organization of the social, economic, political-administrative and cultural components of the capital so that the transfer of scientific-educational center including academic, scientific and research centers and libraries centers alone account for 63% of the variance in capital regulation. As a result, the relationship between the transfer of these functions of capital and capital regulation is significant at the 99% level. In other words, for every one unit increase in the transfer of scientific and educational functions in capital regulation, 0.864 units of transfer are achieved.   Conclusion transfer of some capital's functions to other cities have many direct and indirect effects on the regulation of Tehran so that in one hand, the transfer of these functions will reduce population, traffic, capital centralization, etc. in Tehran and from the other hand, the contexts for increasing their attractions and the development of the other cities will be provided with investment in the necessary infrastructure to transfer these functions to other cities. It can be said the transfer of capital's scientific-educational functions is closely related to the reorganization of Tehran, so that simultaneously with the transfer of these functions, careful planning should be done on the strict controls on immigration to Tehran, increase in the investment in infrastructure of other cities, increase in educational opportunities.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله عیسی ابراهیم‌زاده |
استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان

میرنجف موسوی |
دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه ارومیه

علی باقری کشکولی |
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه اصفهان

نشانی اینترنتی http://journal.iag.ir/article_55790_5b1478772b48d420933045d49bdd431a.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1515/article-1515-601436.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات