این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوپلیتیک، جلد ۱۰، شماره ۳۶، صفحات ۱۰۹-۱۲۱
عنوان فارسی تکنوژئوپلیتیک، چالشی بر رهیافت ژئوپلیتیک انتقادی
چکیده فارسی مقاله ژئوپلیتیک به‌عنوان یک علم بین رشته­ای به‌معنای تأثیر جغرافیا بر سیاست است، این تعریف از سه بعد مفهومی تشکیل شده است، مناسبات و ساختار بین‌المللی دولت‌ها، قدرت سیاسی و جغرافیا که این ابعاد تاثیرات مهمی بر  فناوری به‌جای می‌گذارند. ژئوپلیتیک از جمله مفاهیمی است که شناخت و درک آن بسیار پیشتر از تولد رسمی آن به‌عنوان یک مفهوم صورت گرفته است. سیاستمداران و نظامیان به‌خوبی از نقش مؤلفه​های جغرافیایی یک سرزمین بر کسب، نگهداشت و تقویت قدرت حاکمان خبردار بودند و کشورگشایی، طبیعی​ترین پیامد این باور بود. مفهوم ژئوپلیتیک زمانی که در معرض مداقه عقلی دانشگاهیان قرار گرفت و به‌عنوان یک مفهوم علمی  مطرح شد، هنوز سایه سنت دولتی بودن را بر سر داشت؛ سایه​ای که تا سال​های پایانی قرن گذشته و تا ورود اندیشه انتقادی به این حوزه، همچنان پابرجا بود. اندیشه انتقادی در اواخر سده گذشته با این فرض وارد میدان شد که دولت​ها، تنها بازیگران مشروع برای شناخت و تفسیر مفاهیم ژئوپلیتیکی نیستند، بلکه گفتمانی از سوی دیگر بازیگران این عرصه باید به​وجود آید. ژئوپلیتیک انتقادی، بیشتر از آنکه بر مرز و مکان و بازیگران رسمی تأکید کند، بر گفتمان​های نزدیک به یکدیگر نه در یک مکان خاص بلکه در فضای عام بدون مرز تاکید می​کند و برخلاف ژئوپلیتیک سنتی، مناطق از این نگاه جدید، مبتنی بر گفتمان​های حاکم میان نخبگان شکل می​گیرد. با این همه، شاید طراحان ژئوپلیتیک انتقادی به پدیده تکنولوژی و تأثیرات و قدرت آفرینی​های بی​بدیل آن توجه کافی نداشته​اند. نوشته حاضر به​دنبال اثبات این نظریه است که تکنولوژی ابزارهای قدرتمندی را در اختیار تمامی بازیگران اعم از دولتی و غیردولتی قرار داده اما به​دلیل دسترسی دولت به سه عامل اطلاعات، ثروت و ارتباطات بیشتر نسبت به بازیگران دیگر، توان و قابلیت استفاده بیشتری را از تکنولوژی داراست. دولت با استفاده از تکنولوژی به یک "روبو- لویاتان" تبدیل می­شود که قادر است از عناصر چهارگانه اقناع، همکاری و تسهیل در تعریف و بازتعریف مفاهیم ژئوپلیتیکی همراه با ایجاد تغییر در عوارض جغرافیایی استفاده نماید و با داشتن دست برتر در گفتمان مورد ادعای ژئوپلیتیک انتقادی، تکنوژئوپلیتیک را به چالشی برای آن مبدل سازد.    
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ژئوپلیتیک انتقادی، ژئوپلیتیک سنتی، تکنوژئوپلیتیک،
عنوان انگلیسی Techno-Geopolitics; a pro classical geopolitics challenging critical approach
چکیده انگلیسی مقاله   Geopolitics as a multidisciplinary view has been defined most succinctly as the relation of international political power to geographical setting, This definition has three principle conceptual components, the international system of states,  political power and geography  each of which has a significant relation to technology , this notion is initially based on the study of effects of geography on politics especially in an international scale, witnessed a post structural orientation with the idea –called critical geopolitics- that nation-states are not the only legitimate units of geopolitical analysis. But new technologies with their capabilities provided for states in shaping and reshaping the geographical environment and changing it into a dominant discourse, reveal as a pro classical geopolitics challenging the critical approach in this regard.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله حمیدرضا ملک محمدی |
ـ دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی http://journal.iag.ir/article_55906_c52f249d0473f655073ff3462c4fdf87.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1515/article-1515-601472.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات