این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوپلیتیک، جلد ۷، شماره ۲۱، صفحات ۴۱-۶۹
عنوان فارسی تبیین ژئوپلیتیکی کلانشهرهای جهانی، تأملی بر تفاوت‌یابی مفهومی شهر جهانی و جهان شهر
چکیده فارسی مقاله شهرهای جهانی پدیدهای نوظهوری هستند که در متن اقتصاد جهانی به‌عنوان مکان‌های پیوند دهنده شبکه اقتصاد جهانی عمل می‌کنند و سبب شکل‌گیری فضای جریان‌ها و به‌وجود آمدن کانون‌های قدرت نوظهور در نقشه جغرافیای سیاسی جهان شده‌اند. تاکنون، 54 شهر جهانی توسط پژوهشگران گروه تحقیقاتی پیتر تیلور شناسایی شده و بر اساس برخی شاخص‌های انتخابی که عمدتاً در چهار حوزه اقتصاد، فرهنگ، امکانات زیربنایی و ارتباطات است، در سه رده شهرهای جهانی آلفا (10 شهر)، بتا (10 شهر) و گاما (34 شهر) طبقه‌بندی شده‌اند. پیرو همین طبقه بندی به‌نظر می‌رسد شهر اول با شهر پنجاه و چهارم تفاوت‌هایی عمیق دارد. لذا «شهر جهانی» یا «ورلد سیتی» با «جهان‌شهر» یا «گلوبال سیتی» تفاوت بنیادی دارد. به‌طور کلی هنگامی که یک کلان شهر در چارچوب اقتصاد جهانی جایگاهی را کسب نماید و به‌عنوان یکی از گره‌های شبکه اقتصاد جهانی در فضای جریان‌ها به رقابت با سایر شهرها بپردازد از وضعیت کلان‌شهری به وضعیت «شهر جهانی» ارتقاء یافته است و از هر چندین ده «شهر جهانی» یک مورد تبدیل به «جهان‌شهر» می‌شود. مقاله حاضر ضمن تبیین مفهوم «شهر جهانی» و «جهان‌شهر»، سعی دارد با ترسیم تفاوت‌های این دو، ابهام مفهومی آنهارا برطرف کند. هدف مقاله اثبات تفاوت میان «شهر جهانی» و «جهان‌شهر» و حوزه‌های نفوذ ژئوپلیتیکی آنها به‌صورت مجزا است. شاخص‌های مورد استفاده منبعث از مطالعات پیشین از جمله فرضیه‌های وُرلد سیتی فریدمن و گلوبال سیتی ساسن و به‌ویژه شاخص‌های12 گانه پژوهشگران گروه پیتر تیلور در حوزه شهرهای جهانی است. براساس نتایج تحقیقاتی گروه تیلور، ده شهر جهانی برتر؛ به‌عنوان شهرهای جهانی آلفا شناسایی شده‌اند که شش مورد آنها؛ یعنی نیویورک، لندن، پاریس، توکیو، هنگ‌کنگ و سنگاپور «جهان‌شهر» محسوب می‌شوند. شش شهر دیگر این گروه، در صورت ادامه روند پیشرفت، در آینده به جایگاه جهان‌شهری دست می‌یابند. همچنین «شهرهای جهانی» گروه‌های بتا و گاما، صرفاً به‌عنوان شهرهای جهانی، با درجه اهمیت متفاوت، تابع چهار «جهان‌شهر» فوق هستند. لذا مفهوم «شهر جهانی» صراحتاً متفاوت از «جهان‌شهر» است. جهان شهرها کانون‌های اصلی فرماندهی اقتصاد جهانی محسوب می‌شوند که در رأس سلسله مراتب شبکه شهرهای جهانی قرار گرفته‌اند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Geopolitical Explanation of World Metropolises; Reflecting the Conceptual Differences between the Global City and World City
چکیده انگلیسی مقاله The world cities are new-fangled phenomenon in the world economic system as the nodes where the world economy network connected and are the cause to shape the spaces of flows and makes the new power centers in the world's geopolitics. Meanwhile, the scholars of Peter Taylor's research group identified 54 cities as world cities and classified them on the bases of some deliberative indicators mainly in four field, namely, economics, culture, infrastructures, and communication facilities and categorized them into three ranks: world cities α (10 city), β (10 city), and γ (34 city).On the bases of these researches it seems there is a deep gap between the first and the fifty-fourth cities. Thus we can conclude that there is a basic difference between the "world cities" and the "global cities". Generally speaking, when a metropolis finds her place in the global economy framework and begins to compete with the other cities as a node in the global economy network and in the spaces of flows, it will promote to a "world city" and it occurs only for one among a dozen. This paper attempts to explain the meaning and clarify the concept of these two different terms and explain the differences between the two and at the same time try to eliminate their conceptual ambiguity. The main purpose of the paper is to prove separately the differences between the "world city" and the "global city" and their geopolitical infiltration zone. The indices which have been used here are mainly inspired by Freedman's world city and Sassen's global city hypothesis, with an especial consideration to the Taylor's group 12 indicators. According to Taylor's group researches there are 10 first rank cities which identified as α cities, which six cities of these (New York, London, Paris, Tokyo, Hong Kong, and Singapore) considered as "global city". The other six cities in this group would be considered as global if they could continue the development process they are moving toward. The "world cities" which is considered as β and γ groupings considered as world cities with different rank of importance are subordinate to the four "global cities" mentioned above. Therefore we can see an explicit difference between the concepts of "world city" and "global city". Global cities are the headquarters of global economy and stand at the top of world cities.    
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سید موسی پورموسوی |
ـ استادیار جغرافیا، دانشگاه امام حسین (ع) و مشاور شهردار تهران در امور توسعه و مطالعات شهری

مرتضی قورچی |
ـ دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس و معاون پژوهشی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران

قهرمان رستمی |
ـ کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی http://journal.iag.ir/article_56923_d39fb862eb8e3ef57859acd7170f596d.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1515/article-1515-601579.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات