این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، جلد ۲۳، شماره ۱۰۸، صفحات ۴۱-۵۲
عنوان فارسی آنالیز کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب رودخانه‌های استان مازندران با استفاده از روش‌های چند متغیره آماری
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: از آن جا که پایش کیفیت آب رودخانه‌ها و آگاهی از وضعیت سلامت آن‌ها در طول زمان و در نهایت شناسایی زون‌های آسیب پذیر و کلیدی، به عنوان یک گام اساسی در راستای توسعه پایدار و مدیریت بهینه محیط محسوب می‌گردد، مطالعه حاضر با استفاده از روش‌های چند متغیره آماری برای آگاهی از وضعیت و تحلیل اطلاعات موجود از کیفیت آب رودخانه‌های استان مازندران انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه، از اطلاعات ماهانه پارامترهای کیفیت آب شامل TDS (Total dissolved solids)، EC (Electrical conductivity)، pH، -3NO، -43PO، -32CO، -3HCO، -42SO، +2Ca، +2Mg، K+، Na+، SAR (Sodium absorption rate)، درصد Na، Per.H (Permanent hardner) و Tem.H (Temporary hardner) در خلال سال‌های 91-1390 استفاده شد. از تحلیل مؤلفه‌های اصلی، تحلیل خوشه و در نهایت، نمایش مکانی تحلیل‌های ذکر شده جهت ارایه بهتر نتایج بهره‌برداری شد. یافته‌ها: بسیاری از پارامتر‌های اندازه‌گیری شده، دارای همپوشانی بودند و TDS، pH، -42SO، -3NO و -43PO به عنوان پارامتر‌های بهینه هستند که در مجموع قادرند 94/96 درصد از تغییرات واریانس جامعه را توصیف نمایند. نتایج گروه‌بندی ایستگاه‌ها، کیفیت نسبی آب رودخانه‌ها در نواحی غربی استان را پایین‌تر نمایش داد و وضعیت نسبی برخی ایستگاه‌ها (شامل بلیران، دوآب، پل مرگن، پل سفید و کرچا) را بحرانی برآورده کرده است. استنتاج: تحلیل‌‌های چند متغیره آماری قادر است حجم گسترده‌ای از داده‌ها را پردازش نماید و به عنوان راهکاری کمی در مدیریت کیفیت آب رودخانه‌های استان مطرح گردد. تعیین مهم‌ترین پارامتر‌های کیفیت آب منجر به کاهش هزینه‌ها و هدفدار نمودن پایش می‌شود و شناسایی نواحی همگن قادر است نقش به‌سزایی در مدیریت یکپارچه زیست محیطی داشته باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Analysis of the physical and chemical quality of Mazandaran province (Iran) rivers using multivariate statistical methods
چکیده انگلیسی مقاله Background and purpose: Monitoring quality of rivers water and awareness of its health status over time and identifying vulnerable zones are considered as essential steps towards sustainable development and efficient management of the environment. This study used multivariate statistical methods for analyzing water quality and awareness of rivers state in the Mazandaran province, Iran. Materials and methods: The monthly data of the rivers water quality parameters including electrical conductivity (EC), pH, NO3-, PO43-, CO32-, HCO3-, SO42-, Ca2+, Mg2+, K+, Na+, sodium absorption rate (SAR), Na%, permanent hardness (Per.H) and temporary hardness (Tem.H) during the 2011-2012 was collected. The principal components analysis, cluster analysis and spatial analysis were used to provide better results. Results: There were overlapped between many of the measured parameters. TDS, pH, SO42-, NO3-, and PO43- were optimization variables that could describe the water quality with 94.96% of variance. Results of grouped stations showed the relative quality of rivers water was lower in the western areas of the Mazandaran province. Relative situation of some stations including Baliran, Doab, Pol Mergen, Pol Sefid and Kercha was critical. Conclusion: Multivariate statistical analysis is able to process vast amounts of data, simultaneously. Determining important rivers water quality parameters can reduce costs and identification of homogeneous regions can play a significant role in integrated environmental management.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محسن میرزایی | mohsen mirzayi
علوم پزشکی مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی مازندران (Mazandaran university of medical sciences)

علیرضا ریاحی بختیاری | alireza riyahi bakhtiyari
علوم پزشکی مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی مازندران (Mazandaran university of medical sciences)

عبدالرسول سلمان ماهینی | abdolrasool salman mahini
علوم پزشکی مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی مازندران (Mazandaran university of medical sciences)

مهدی غلامعلی فرد | mehdi gholamali fard
علوم پزشکی مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی مازندران (Mazandaran university of medical sciences)

نشانی اینترنتی http://jmums.mazums.ac.ir/browse.php?a_code=A-11-2495-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی-کامل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات