این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فرهنگ رضوی، جلد ۲، شماره ۶، صفحات ۸-۳۳
عنوان فارسی شاخصه‌های عقلانیت اجتماعی در معارف رضوی
چکیده فارسی مقاله یکی از نعمت‌های منحصر‌به‌فرد خداوند، عقل است. این نعمت در میان انسان‌ها از چنان جایگاهی برخوردار است که بار ارزشی یافته و هیچ‌کس حاضر نیست خود را فاقد این نعمت بداند، بلکه خود را دارای عقل و رفتار و گفتار خود را بر اساس عقلانیت ارزیابی می‌کند. از طرفی، رفتار و گفتار انسان‌ها بسیار متفاوت و متضاد است که نمی‌توان همۀ آنها را عقلانی دانست. سؤال اساسی نوشتۀ پیش‌رو این است که آیا در معارف رضوی شاخصه‌هایی برای عقلانیت اجتماعی وجود دارد که بتوان بر اساس آنها رفتار و گفتار اجتماعی مسلمانان را ارزیابی کرد؟ با بررسی انجام‌گرفته در لغت، متون دینی و ... دربارۀ عقل و عقلانیت و تعریفی که از عقلانیت بر اساس متون دینی ارائه شده است، در معارف رضوی شاخصه‌هایده‌گانه از قبیل: امید داشتن به خیر شخص، در امان بودن از شر او، برجسته کردن تلاش خیردیگران، برجسته نکردن کار خیر خود، خسته نشدن از تلاش برای مشکل‌گشایی از کار دیگران، خسته نشدن از تلاش علمی و ... در روابط اجتماعی معرفی شده‌اند. نتیجۀ بررسی حاضر این است که در معارف رضوی نه‌تنها به عقلانیت و عقل بی‌اعتنایی نشده، بلکه عقل و عقلانیت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند که با توجه به هدف خلقت و ضرورت سیر تکاملی انسان‌ـ که باید در این دنیا اتفاق بیفتدـ عقلانیت تعریف خاص دارد و بر اساس همین تعریف در جامعۀ اسلامی شاخصه‌هایی مطرح است که اعمال این شاخصه‌ها باید با دقت، ظرافت و بدون افراط و تفریط انجام گیرد. مشروح مستندات را باید در متن مقاله جستجو کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عقل،عقلانیت،شاخصه‌ها،روابط اجتماعی،معارف رضوی،
عنوان انگلیسی Criteria of Rationality in Imam Reza’s Teachings
چکیده انگلیسی مقاله 'Reason' is one the unique bounties of Allah (SWT) to the humankind. This bounty is of so high status among human beings that everybody claims that they use it in the best way and consider their own speech and behaviour as reasonable and rational. Nevertheless, humans' speeches and behaviours are so different and contradictory that cannot be considered as rational at the same time. The main question of this article is whether there are criteria for social rationality in Imam Reza's teachings based on which one can evaluate Muslims' social behaviour. Research in semantics, religious resources, etc. on reason and rationality shows 10 criteria for rationality in Imam Reza's teachings. The criteria, among others, include hoping one's doing good, being safe from one's evil, aggrandising other people's good efforts, not aggrandising one's own good efforts, not giving up efforts to solve other people's problems and not giving up scientific efforts. This article concludes that reason and rationality are not only neglected, but also are of high status in Imam Reza's teachings. Considering the purpose of creation and the necessity of human's development which should be fulfilled in this world, rationality has a certain definition. According to this definition, there are criteria in an Islamic society that should be applied carefully and without going to any extremes.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سید محمود مرتضوی |
دانشیار علوم و قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی

نشانی اینترنتی http://www.farhangerazavi.ir/article_61246_31ea1d146daa89ce450fdafecf37be97.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1004/article-1004-610993.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات