این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ علم، جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۱۳۳-۱۴۵

عنوان فارسی مسأله‌ بساطت فلک محدّدالجهات و مناقشۀ قوشچی در آن )با تأکید بر مقصد دوّم از فصل دوّم شرح تجرید الاعتقاد (
چکیده فارسی مقاله استفاده از مفهوم فلک برای تبیین حرکت سیّارات و همچنین مفهوم آن در فلسفۀ طبیعی به یونان باستان باز می‌گردد. افلاطون و ارسطو مفاهیم فلسفی و ائودوکسوس و بطلمیوس مفاهیم نجومی آن را تبیین کردند. فلاسفه و ستاره‌شناسان دورۀ اسلامی مفهوم فلک را توسعه دادند و مفاهیم فلسفی تازه‌ای را با استفاده از آن بنا نهادند. دانشمندان اسلامی فلکی را به افلاک بطلمیوسی، که تعداد آنها هشت بود، افزودند و احتمالاً نخستین بار ابن‌سینا این فلک را با عنوان محدّدالجهات خوانده است. ابن‌سینا و پیروانش مستقیم و غیرمستقیم به بساطت فلک محدّدالجهات اشاره می‌کردند و بنای بعضی از مفاهیم فلسفی-کلامی را بر این اعتقاد نهادند. مفهوم بساطت فلک محدّدالجهات را ملّا علی قوشچی، در کتاب شرح تجریدالاعتقاد نقد کرده است. قوشچی در نقدهای خود به نظریات فلسفه طبیعی به همین یک مورد بسنده نکرده است، امّا در این مقاله تنها به استدلال‌های او در مورد بساطت محدّدالجهات اشاره خواهد شد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ابن سینا، افلاک، بساطت، فلک محدّدالجهات، قوشچی،

عنوان انگلیسی Problem of Simplicity of Muḥaddid al-Jihāt Sphere and Qūshchī’s Challenge in it
چکیده انگلیسی مقاله The concept of "sphere" and its use for the description of the motions of heavenly bodies goes back to the ancient Greece. It was developed by the works of philosophers such as Plato and Aristotle and astronomers and mathematicians such as Euxoxus and Ptolemy. Philosophers and astronomers of the Islamic period extended this concpt and developed new philosophical concepts on its basis. They increased the number of the spheres from eight to nine, adding a last sphere called muḥaddid al-jihāt (the spheres which limits the directions). The idea of the simplicity of this sphere was emphasized by Ibn Sīnā and his followers, and this idea served as a basis for some philosophical-theological positions. In his commentary on Tajrīd al-ʿItiqād of Naṣir al-Dīn Ṭūsī, ʿAlī Qūshchī put into question this thesis. In this paper, we explain the concept of muḥaddid al-jihāt and we will discuss some of Qūshchī's critiques. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله ایرج نیک سرشت |
تاریخ و فلسفه علم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران

صادق شهریار |
گروه تاریخ علم دوره اسلامی


نشانی اینترنتی https://jihs.ut.ac.ir/article_66069_0f5ae5ba967927fc1b912bf9647db912.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/674/article-674-640048.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات