این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مسکن و محیط روستا، جلد ۳۷، شماره ۱۶۱، صفحات ۳-۱۶
عنوان فارسی نقش تعلق مکانی بر تاب‌آوری اجتماعی ناشی از جابجایی سکونتگاه (مطالعه موردی: روستای داهوییه، زلزله ۱۳۸۳ زرند)
چکیده فارسی مقاله استراتژی جابه‌جایی جوامع روستایی آسیب‌دیده از زلزله با هدف کاهش آسیب‌پذیری در سوانح آتی، به‌دلیل وابستگی این پدیده به مکان، عدم توجه به ساختارهای موجود و تنزل کیفیت رابطه انسان-محیط همواره سبب اختلال در حس تعلق به مکان با پیامد مهم کاهش سطح تاب‌آوری اجتماعی خواهد شد. با توجه به اهمیت حفظ و ایجاد تاب‌آوری اجتماعی در برنامه‌های بازسازی، مطالعه حاضر نقش جا‌به‌جایی و تعلق به مکان در جامعه روستایی داهوییه پس از زلزله 1383 زرند و تأثیر آن بر تاب‌آوری جامعه را مورد بررسی قرار ‌می‌دهد. این پژوهش با رویکرد کیفی و کمی می‌باشد که با روش آماری پارامتریک و تکمیل پرسشنامه با 32 سنجه،  سه شاخص اصلی حس تعلق به مکان به‌عنوان متغیر مستقل و همچنین با  18سنجه، دو شاخص اصلی تاب‌آوری اجتماعی به‌عنوان متغیر وابسته، توسط جامعه جابه‌جا شده پس از زلزله و جامعه ساکن در شهرک( که پیش از زلزله به‌صورت اختیاری جابه‌جا شده‌اند) مورد سنجش قرار گرفته است. فرضیه‌های تحقیق نیز با استفاده از روش‌های تحلیل آماری، آزموده شدند. سپس با انجام مشاهدات میدانی و نیز مصاحبه نیمه‌ساختارمند با مسئولین وقت بازسازی، مطلعین و دهیاری روستا و همچنین براساس شاخص‌های مؤثر در نتایج کمی حاصله، فرضیه‌ها به روش کیفی توصیف و تبیین گردیدند. اینک با گذشت 12 سال از زلزله، تمایل بالای روستاییان به‌اجبار جابه‌جاشده در بازگشت به روستای قبلی نشان از عدم تعلق به مکان فعلی‌ دارد که از مقولاتی همچون از بین رفتن مکان‌ اجتماع روستا، خدشه در روابط اجتماعی و همسایگی‌ها، جدایی از عناصر محیطی دارای ارزش و دلبستگی خاطر مانند امامزاده، قبرستان، قنات و چشمه، منظر طبیعی ضعیف روستای فعلی در مقابل ظرفیت‌های غنی منظر طبیعی داهوییه قدیم و نیز تعارض شرایط کالبد و مسکن با ویژگی‌های اقلیمی، اجتماعی و فعالیت‌ خانوار حادث شده است. به‌دنبال آن کاهش سطح تاب‌آوری آن‌ها نسبت به روستاییانی که در کنار جریان پیوسته زندگی در گزینش و ایجاد ساختارهای اجتماعی و کالبدی، آزادی انتخاب داشته‌اند، آشکار شد. مشارکت دو جامعه مذکور در مسائل و مناسبات مشترک اجتماعی روستا منجر به تقویت دلبستگی اجتماعی خواهد شد و این رویکرد در کنار بهبود منظر طبیعی، در ایجاد و تقویت تعلق به مکان و تا‌ب‌آوری اجتماعی مؤثر واقع می‌شود.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The Role of Sense of Place in Social Resilience in Relocating Settlements: A Case Study of Dahouiyeh Village after Zarand Earthquake
چکیده انگلیسی مقاله The quality of human-environment relationship is one of the most important issues in reconstruction after disasters. This quality, however, is often neglected because of prioritizing other reconstruction problems, especially physical reconstruction. Relocating affected rural communities following earthquakes for reducing vulnerability often affect the sense of place and subsequently affects social resilience. The main reason is ignoring the existing rural structures in relocation programs and paying attention to physical dimensions only. There is no consensus on the concept of 'sense of place' after relocation and reconstruction However, and because of the importance of maintaining and building social resilience in reconstruction programs, in this paper the role of relocating and sense of place in Dahouiyeh rural community after the 1383 Zarand earthquake and its impact on social resilience is studied. Using an exploratory lens, the paper adopts a causal-comparative approach and a mixed method. The data was collected through field observation, semi-structured interviews with reconstruction officials, local informants and village administration. Furthermore, we used questionnaires to compare the level of resiliency and sense of place in two different communities currently living in one town; one with a forced relocation from Dahouiyeh and the initial community living in the town. Sampling strategy was stratified random and the number of samples from each community was calculated according to their population. Based on the Cochran formula, 47 samples were selected for the research; 20 from relocated villagers and 27 from the initial residents of the town. According to the findings, in spite of passing 12 years after the earthquake, a desire to return to the home village and a reduction of the life expectancy in relocated villagers indicates a loss of sense of place. This problem has been caused by issues such as the disappearance of group norms and public place; flaw in people networks; separation from valuable environmental elements to which community were attached, ignoring the potential role of natural landscapes and inappropriateness of the built and housing condition in relation to the climatic and social condition and activities of rural households. In comparison with villagers, who along with the continuous flow of life, had free choice in selecting and creating their social and physical surrounding, a reduction in the level of social resilience was revealed in forced relocated community. It seems that the problem of losing a sense of place in relocated villagers can be overcome through joint efforts of the initial community, who has a higher level of social resilience and sense of place, and through activities such as community ceremonies, strengthening community relationships and integrated social participation and creating public place, along with improving the rural natural landscape.    
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محسن سرتیپی پور | mohsen Sartipipour
Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran.
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی.

سعیده اسدی | saeedeh asadi
Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran.
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی.

نشانی اینترنتی http://jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-782-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1100/article-1100-642469.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده سکونتگاههای شهری و روستایی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات