این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های حفاظت آب و خاک، جلد ۲۵، شماره ۱، صفحات ۳۱۹-۳۲۶
عنوان فارسی برازش مدل‌های مختلف منحنی مشخصه آب خاک بر ۳۰ نمونه خاک استان فارس
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: منحنی مشخصه آب خاک نشان‌دهنده رابطه بین رطوبت و مکش ماتریک آب خاک است و در طرح‌های آبیاری و زهکشی و مسایل مربوط به حرکت غیر اشباع آب در خاک کاربرد فراوان دارد. اندازه‌گیری مستقیم این منحنی وقت‌گیر و پرهزینه است، از این‌رو تحقیقات زیادی برای تخمین آن به‌طور غیر مستقیم انجام شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به توابع انتقالی اشاره نمود. با استفاده از توابع انتقالی منحنی مشخصه به وسیله پارامترهای زودیافت خاک (مانند مقادیر رس، سیلت و شن خاک، چگالی ظاهری و ماده آلی خاک) که اندازه‌گیری آن‌ها ساده‌تر و متداول‌تر است، قابل تخمین است. از مهم‌ترین خصوصیات هیدرولیکی خاک می‌توان به منحنی مشخصه آب خاک اشاره نمود که بیانگر رابطه بین مکش ماتریک و رطوبت خاک است. اندازه گیری مستقیم این مدل وقت‌گیر و پرهزینه است. بنابراین به جای اندازه‌گیری می‌توان این منحنی را از اطلاعات ساده‌تر خاک تخمین زد. از طرف دیگر تاکنون مدل‌های بسیاری برای برازش بر داده‌های اندازه‌گیری شده این منحنی ارائه شده است. اما به ندرت توانایی برازش این مدل‌ها در خاک‌های مختلف بررسی شده است. مواد و روش‌ها: در این تحقیق از 30 نمونه خاک سطحی (عمق صفر تا 30 سانتیمتری) مناطق مختلف استان فارس با تنوع بافتی مناسب استفاده شد. خاک‌ها به سه گروه بافتی ریز، متوسط و درشت تقسیم‌ شدند. سپس 10 مدل گاردنر، بروکس و کوری، کمپبل، ونگنوختن، تانی، بولتزمن، فرمی، فردلانگ و زینگ، گرانولت و گرانت و دکستر و همکاران بر داده‌های اندازه‌گیری شده منحنی مشخصه آب خاک برازش داده شدند و مناسب‌ترین مدل در هر گروه بافتی تعیین گردید. برای ارزیابی مدل‌های مختلف برازش منحنی مشخصه بر داده‌های اندازه‌گیری شده از ترکیب فرمول‌های آماری و همبستگی خطی استفاده شد و مقدار میانیگن مربع انحراف (MSD) محاسبه گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که برازش مدل‌های مختلف در خاک‌های با بافت متوسط مناسب‌تر از بافت‌های ریز و درشت می‌باشد. همچنین در بافت‌ ریز مدل‌های بروکس و کوری، کمپبل، ونگنوختن، فردلانگ و زینگ، گرانولت و گرانت و دکستر و همکاران، در بافت متوسط مدل‌های گاردنر، گرانولت و گرانت و دکستر و همکاران و در بافت درشت مدل‌های گاردنر، ونگنوختن، گرانولت و گرانت و دکستر و همکاران مناسب‌تر می‌باشند. در مجموع نیز با توجه به مقادیر MSD مدل دکستر و همکاران بهترین مدل برازش یافته بر داده‌های اندازه‌گیری شده تعیین گردید. همچنین نتایج نشان داد که مدل معروف ونگنوختن نیز برای برازش بر داده‌ها مناسب می‌باشد. در مقابل مدل‌های تانی، بولتزمن و فرمی برای برازش بر داده‌های اندازه‌گیری شده مناسب نبودند. نتیجه‌گیری: نتیجه‌گیری کلی این تحقیق نشان داد که مدل دکستر و همکاران در سه گروه بافتی ریز، متوسط و درشت مناسب‌ترین مدل برازش بر داده‌های اندازه‌گیری شده منحنی مشخصه در 30 نمونه خاک استان فارس می‌باشد. مشابه چنین نتیجه‌ای برای خاک‌های استان گیلان نیز گزارش شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله منحنی مشخصه آب خاک، برازش، استان فارس، مدل دکستر و همکاران،
عنوان انگلیسی Fitting Different Models of Soil-Moisture Characteristic Curve on 30 Soil Samples in Fars Province
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: Soil moisture characteristic curve is one of the most important soil hydraulic properties, and shows the relation between soil suction and soil moisture content. Direct measurement of this curve is costly and time-consuming. Therefore, an alternative to measurement is to estimate this curve using the more easily available soil properties. On the other hand, many models have been presented for fitting to measued data of this curve. However, their fitting ability on different kinds of soil have been rarely investigated. Materials and Methods: In this study, 30 measured surface soil samples with high variaty texture from the depth of 0 to 30 cm in different regions of Fars province have been used. Selected soils were classified into three textures of fine, medium and coarse. Then, 10 useful soil moisture characteristic curve models (Gardner, Brooks and Corey, Campbell, van Genuchten, Tani, Boltzman, Feremi, Fredlund and Xing, Groenevelt and Grant and Dexter et al.) were fitted on the data, and the parameters of each medel in each soil sample were determined, and then the most appropriate fitted model in each soil group was determined. To determine the best model, the combination of statistical equations and linear correlation was used, and then the value of mean square deviation (MSD) was calculated to evaluate the different models for fitting soil moisture characteristic curve. Results: The results indicated that the fitted models were better in medium texture group than the fine and coarse texture groups. The results showed that in fine texture group the models of Brooks and Corey, Campbell, van Genuchten, Fredlund and Xing, Groenevelt and Grant and Dexter et al., in medium texture group the models of Gardner, Groenevelt and Grant and Dexter et al., and in coarse texture group the models of Gardner, van Genuchten, Groenevelt and Grant and Dexter et al. were appropriate. Consequently, the results according to the MSD values indicated that the model of Dexter et al. was the most appropriate model for fitting to the measured data of soil moisture characteristic curve. Furthermore, the results of this study showed that the famous model of van Genuchten was good for futting to the measured soil moisture characteristic curve data. On the other hand, the models of Tani, Boltzman and Feremi were not appropriate. Conclusion: The results of this study investigated that the model of Dexter et al. was better than the other models for three textural group (fine, medium and coarse) for 30 soil samples of Fars province. Also. similar results have been reported by other investigators for the soil samples in Gilan province.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله حمید رضا فولادمند |
دانشیار آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آّب، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

پروانه گلکار |
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز

نشانی اینترنتی http://jwsc.gau.ac.ir/article_4076_09af11f93806970411820867ff25bd44.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1379/article-1379-643765.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات