این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کاوش نامه ادبیات تطبیقی، جلد ۷، شماره ۲۸، صفحات ۲۳-۴۴
عنوان فارسی الصوفیه وتوظیفها فی القضایا الاجتماعیه فی أشعار محمدرضا شفیعی کدکنی و محمد عفیفی مطر (دراسه مقارنه)
چکیده فارسی مقاله إن الصوفیه قد دخلت  الأدبین العربی والفارسی منذ القدم والشعراء کان لهم قراءه خاصّه عنها حسب تجربتهم الشعریه والعصر الذی عاشوا فیه. فالمؤثرات الاجتماعیه والظروف السیاسیه کان لهما أکبر تأثیر علی توظیف التصوف من قبل الشعراء. واستمرّت هذه المسیره حتی وصلت إلی العصر الحدیث الذی تشهد فیه عوده إلی المفاهیم الصوفیه فی شعر هذا العصر. والصوفیه من أهمّ التیارات فی الشعرین العربی والفارسی المعاصرَین. ویحاول هذا البحث إبراز کیفیه توظیف «شفیعی کدکنی» والشاعر المصری «عفیفی مطر» الصوفیه فی أغراضهما السیاسیه والاجتماعیه معتمداً علی المنهج الوصفی-التحلیلی والمنهج المقارن القائل بدراسه التشابهات والاشتراکات. ومن أبرز النتائج أنّ شفیعی کدکنی قد وظّف شخصیات صوفیه قد اشتهروا علی مدی التاریخ بثوریتهم ونزعاتهم الإجتماعیه واستشهدوا فی سبیل غایاتهم کالحلاج، کما أنّ الشاعر المصری قد وظّف مثل هذه الشخصیات إلا أنه قد أحدث تحویرا فیها.و قد استخدم عفیفی النفّری بوصفه صوفیاً لم یکن ثوریاً واستحضره فی شعره کمحتجٍ أمام الحکّام. کما أن الشاعرَین یلتقیان فی قضیه الصمود أمام نظام السلطه باحثَین عن غایه واحده فی شعرهما الصوفی ألا وهی الحریه والإنسانیه. أما أهمّ نتیجه لهذا البحث فهو أنّ الشاعرین یحتفیان بالصوفیه وقضایاها ویمزجانها بالقضایا الاجتماعیه کالجوع وتخلف الشعبین المصری والإیرانی وذلک لتوعیتهم أمام الحکام.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی در مسائل اجتماعی با تکّیه بر اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی و محمد عفیفی مطر
چکیده انگلیسی مقاله باز وارد شعر فارسی و عربی شده است و شاعران نیز بر اساس تجربة شعری خود خوانش خاصی از این پدیده داشته‌اند. عوامل اجتماعی و شرایط سیاسی نیز بیشترین تأثیر را در کاربست تصوف در شعر دارد. این پژوهش می­کوشد با استفاده از شیوه توصیفی-تحلیلی و تطبیقی مبتنی بر بررسی شباهت­ها و تفاوت­ها، چگونگی استفاده از تصوف در شعر عفیفی مطر و شفیعی کدکنی را در قالب مسائل اجتماعی و سیاسی نشان دهد. از جمله نتایج پژوهش، این است که شاعر ایرانی از شخصیّت­های صوفی استفاده کرده است که در طول تاریخ به انقلابی بودن و گرایش­های اجتماعی شهره بوده‌اند؛ کسانی که در راه نیل به اهداف خود نیز به شهادت رسیدند. مطر نیز ضمن استفاده از این مسئله، نوعی تغییر در شخصیّت­های صوفی ایجاد کرده، مبارزان معترض در برابر حکام زورگو و ستمکار هستند. همچنین این دو شاعر در مسئله ایستادگی در برابر نظام حاکم به هم می‌رسند و در اشعار صوفیانه خود در پی ارزش­هایی مانند آزادی و انسانیت هستند. اما مهمترین نتیجة این پژوهش، این است که عفیفی و شفیعی به تصوّف و مسائل مربوط به آن اهمیّت می‌دهند و آن را با مسائل اجتماعی؛ مانند گرسنگی و عقب‌ماندگی ملّت­های مصر و ایران در هم می‌آمیزند تا مردم را در برابر حاکمان آگاه سازند.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمدرضا احمدی |
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس. تهران

خلیل پروینی |
استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس تهران

کبری روشنفکر |
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس تهران

هادی نظری منظم |
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس تهران

نشانی اینترنتی http://jccl.razi.ac.ir/article_857_d1f236e871105e74011af97cfc7de849.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1520/article-1520-644060.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات