این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و مبانی حقوق اسلامی، جلد ۵۱، شماره ۱، صفحات ۱۳۱-۱۵۳
عنوان فارسی تبیین ماهیت و مجاری قاعده نفی وزر و ابتناءآن بر سیره عقلا
چکیده فارسی مقاله این مقاله، تلاشی در راستای تبیین ماهیت قاعده نفی‌وزر است که از برخی آیه‌های قرآن کریم الهام گرفته شده است. به نظر می‌رسد عدم وضوح مفاد این قاعده سبب اختلاف دیدگاه در میان اندیشمندان شده است؛ به‌گونه‌ای که برخی منکر امکان بکارگیری این قاعده در مسائل فقهی شده‌ و مفاد آن را ناظر به عالم آخرت دانسته‌اند؛ گروهی دیگر مفاد آن را بیانگر حکم عقل و غیرقابل تخصیص شمرده و از این رهگذر با پاره‌ای از احکام فقهی همچون ضمان عاقله مخالفت کرده‌اند. در این جستار با روش تحلیلی و انتقادی، جایگاه این قاعده مورد بررسی قرار گرفته است، واین نتیجه حاصل شده که از سویی مفهوم آن نشانگر نفی مسئولیت نیابتی است و از سوی دیگر، مبنای حجیت آن سیره عقلا بوده و از این‌رو قابلیت تخصیص را دارد. بنابراین با تحلیل این قاعده، از طرفی برای اصل پر کاربرد فردی بودن مسئولیت، مستندی قرآنی فراهم می‌شود، و از طرف دیگر، رویکرد فقه اسلامی‌‌ در خصوص مسئولیتهای نیابتی که از مستثنیات قاعده محسوب می‌شوند، قابل ارزیابی خواهد بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله حکم عقل، سیره عقلا، مسئولیت نیابتی، نفی وزر،
عنوان انگلیسی Clarifying the Nature and Functions of Denying Heavy Burden of Sins (Vizr) Principle Based on the Practice of the Wise
چکیده انگلیسی مقاله This article aims to clarify the nature of denial of heavy burden of sins (naf-yi vizr) principle, which is inferred from some verses of the Qur'an. It seems that the ambiguity of different concepts of this principle has resulted in different viewpoints among scholars. Thus, some scholars have considered that the concepts of this principle are related to the Hereafter, and it is impossible to apply them in jurisprudential discussions. Another group argues that the principle expresses the rational decree and doesn't have any exception; therefore, they have disagreed with some chapters of the jurisprudence such as responsibility of the kinsmen of the offender ('āqila). This analytical and critical research investigates the naf-yi vizr principle. The findings indicate that the nature of this principle negates vicarious liability. On the other hand, it shows that the principle's acceptability coincides with the practice of the wise and is capable to exclude some cases. Finally, analyzing this principle provides a Qur'anic evidence for the very frequently-used principle of individual's responsibility, and that we could assess Islamic jurisprudential perspective with regard to vicarious liability as an exception for the principle. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محسن شفیعی |
دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد؛

اکبر احمد پور |
استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

محمدتقی فخلعی |
استاد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی https://jjfil.ut.ac.ir/article_67235_ffaad001e4b7824cfb2527c1f3f5b4fd.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1015/article-1015-806436.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات