این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
The Journal of Humanities، جلد ۲۴، شماره ۴، صفحات ۴۳-۵۷
عنوان فارسی بازپرداخت الگوی ملکداری ایرانی در سیاست‌نامه خواجه نظام‌الملک
چکیده فارسی مقاله نهاد شاهی در ایران باستان دارای الزاماتی چون نژاد، فرّ و شخصیت بود. کارکردهای نهاد شاهی نیز که بنا بر مقتضیات زمانه تکوین یافتند، کارگزاری اهورامزدا، عمران و آبادانی، حفاظت از مرزها، دادگری و دینیاری بودند. اگرچه با ورود اسلام نهاد شاهی بدواً مطرود و مذموم شمرده شد اما پس از مدتی بر آموزه­­های قبیله­ای عرب غلبه یافت و سرنمون اعلای الگوی ملکداری گشت. استقصای حکامِ ایرانیِ پس از اسلام و حتی خلفای عرب در اینکه نشان دهند الزامات نهاد شاهی را دارا هستند و کارکردهای آن (که به وظایف خلیفه یا حاکم اسلامی تعبیر می­شد) را بر عهده گرفته­اند، نشانگر اهمیت این عناصر در این دوره است. در برخی از متون دوره­ اسلامی ازجمله نامۀ طاهر به پسرش عبدالله می­توان بازتاب کارکردهای نهاد شاهی را یافت اما سیاست‌نامه خواجه نظام‌الملک نخستین متن دوره­ اسلامی است که با توجه به تغییر در پاره‌ای الزامات و کارکردهای نهاد شاهی، به بازپرداخت آنها به‌طور کامل و جامع اقدام نموده است. خواجه نظام‌الملک با تأکید بر نقش محوری شاه و کارکردهای نهاد شاهی، سعی داشت تا حکومت قبیله­ای سلجوقی را مبدّل به حکومتی با الگوی ملکداری ایرانی کند. این مقاله بر آن است با رویکردی تحلیلی به بررسی کارکردها و الزامات نهاد شاهی  که محور الگوی ملکداری ایرانی است، در سیاست‌نامه و تکاپوی خواجه نظام‌الملک برای تغییر نگرش قبیله­ای سلجوقیان بپردازد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نظام‌الملک، سیاست‌نامه، نهاد شاهی، سلجوقیان
عنوان انگلیسی Reflection of Iranian Governance Pattern in Khaje Nizam Al-Mulks’ Siyâsat-Nàma
چکیده انگلیسی مقاله The royal institution in ancient Iran involved implications such as race, splendor, and personality. Ahura Mazda brokerage, construction and development, border protection, justice, and religiosity were the functions of royal institution and developed according to the requirements of the time. However, with the arrival of Islam, the royal institution was initially rejected and discouraged; but after a while, it prevailed on the Arab tribal teachings and became the supreme prototype of governance pattern. Investigation of Iranian rulers after Islam and even during Arab caliphs on whether or not the requirements of the royal institution were responsible for its functions (referred to the duties of caliph or Islamic rulers) indicates the importance of these elements in that period. In some texts of the Islamic period including the letter of Tahir to his son Abdullah, we can find the reflection of the aforementioned royal functions; but due to a change in some of the requirements and functions, the book Siyâsat-Nàma of Nizam al-Mulk is the first text of the Islamic period that has focused on them fully and comprehensively. With emphasis on the central role of the king and the royal institution functions, Nizam al-Mulk tried to change the Seljuk tribal government into the one with Iranian governance pattern. Taking into account an analytical approach, this paper tries to investigate the functions and requirements of the royal institution that is the center of Iranian governance pattern in Siyâsat-Nàma and effort of Nizam al-Mulk for changing Seljuk tribe's attitude.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Nizam al-Mulk, Siyâsat-Nàma, Royal institution, Seljuks
نویسندگان مقاله مرسلپور انشگاه سیستان و بلوچستان، سیستان و بلوچستان | Mohsen Morsalpour
faculty of Humanities, University of Sistan and Baluchistan, Sistan and Baluchistan, Iran
دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سیستان و بلوچستان، ایران

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-1-23488-16&slc_lang=other&sid=27
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/541/article-541-893730.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده other
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات