این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، جلد ۲۷، شماره ۱۰۶، صفحات ۱۲۹-۱۴۰
عنوان فارسی بررسی تأثیر شبکه­ های آبیاری سدکرخه بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویرماهواره ای - مطالعه موردی: منطقه نیمه خشک دشت عباس
چکیده فارسی مقاله دردهه‌هایاخیر،تغییراتسریعکاربریاراضیبه ویژه در مناطق دارای اکوسیستم حساس باپیامدتخریبمنابعطبیعی همراه بوده است. متأسفانهبخشمهمیازاینتغییرات، غیراصولیوخارجازبرنامه‌ بودهکهاطلاعازاینتغییرات برای برنامه‌ریزان اهمیت بسزایی دارد. دراین مطالعهتغییراتپوششاراضیدر دو دوره قبل و بعد از بهره‌برداری از شبکه‌های آبیاری سد کرخه به دشت عباس در استان ایلام مورد ارزیابی قرار گرفت. از تصاویر سنجنده­‌های لندست TM، ETM+ و OLI به ترتیب برای سال­‌های 1368، 1382 و 1392 و همچنین نقشه­‌هایتوپوگرافی و پوشش منطقه استفاده گردید. تصاویر هر سه مقطع زمانی به پنج طبقه کاربری مرتع، اراضی کشاورزی، اراضی مسکونی، بستر رودخانه و اراضی بایر و تپه ماهور طبقه‌­بندی شدند.همچنین به منظور تعیین دقیق‌تر تغییرات افزایشی کاهشی مساحت­‌ها برای دو دوره بدست آمد. نتایج نشان داد که در طول دو دوره کاربری بایر و تپه ماهور بیشترین مساحت از منطقه را در بر گرفته است، به طوریکه دوره اول 1/12344 هکتار و دوره دوم 5/17370 هکتار بوده است. همچنین طی دو دوره طبقه مرتع با تخریب مواجه بوده با این تفاوت که در دوره دوم، 3/14% بیشتر از دوره اول بوده است. همچنین در دوره دومبه دلیل بهره‌برداری کشاورزان از سیستم­‌های آبیاری تغییرات کاربری‌ها بیشتر به سمت تبدیل به کاربری کشاورزی بوده است، به طوری که طی 10 سال 8/3671 هکتار 550% به این اراضی افزوده شده است. بیشترین تبدیل کاربری به کاربری کشاورزی مربوط به کاربری اراضی بایر و تپه ماهور بوده است. این اراضی به علت اینکه در بین اراضی کشاورزی و در فاصله کمی نسبت به سیستم‌های آبیاری واقع گردیده‌اند، توسط ساکنان منطقه بیشتر دستخوش تغییر قرار گرفته‌اند. بامشخصنمودنحریمبرایاراضی کشاورزیمی‌توانتاحدود زیادیازتغییرات کاربری اراضی در دشت مذکور جلوگیرینمود.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کاربری اراضی، آشکارسازی تغییرات، ضریب کاپا، سدکرخه، دشت عباس،
عنوان انگلیسی The impact of irrigation system of Karkheh Dam on land use changes using satellite images Case study: semi-arid region of Abbas Plain
چکیده انگلیسی مقاله Extended Abstract Introduction Land use changes is a widespread and accelerating process, mainly driven by natural phenomena and anthropogenic activities, which in turn drive changes that would impact natural ecosystem. Because of the human population growth and its impacts, land-use patterns are changing very fast. Most of the population in Iran depends on agriculture, so the land use changes are mostly linked to agricultural developments. In recent decades, rapid land use changes have been associated with the degradation of natural resources, especially in sensitive ecosystems. On the other hand, like many other developing countries in the world, significant land-cover changes have been occurred in Iran within two last centuries. These changes were primarily due to human activities in connection with the population increase, which forced people to clear forest for cultivation and other activities. This study tries to present the effect of irrigation systems on land use changes since over three decades.   Methodology Abbas plain with a surface area of 34104 ha, is located in Ilam province near the Iran's western border. The average of annual precipitation and temperature are 207mm and 26.1o respectively. Karkheh dam, one of the largest soil dams in the world and the largest soil dam in Iran and the Middle East, located 15 km east of Abbas plain. The Karkheh Dam is designed to irrigate 320,000 hectares of downstream land including Abbas plain. The water transfer project to the Abbas plain was launched in May 2005. In the present study area, changes in land cover were evaluated in the pre and after- exploitation period of irrigation networks of Karkheh dam to the Abbas plain in Ilam province, Iran. To obtain more accurate results, Landsat sensors imagery of TM, ETM + and OLI were used for the years of 1989, 2003 and 2013, as well as topographic maps, Google Earth images and area coverage. To classify the land use changes, supervised classification method with maximum likelihood algorithm was applied in the ENVI4.8 software. Images of all three periods were classified into five classes: rangelands, agricultural land, residential land, river bed and barren lands and hill moor. In order to determine more precisely changes, areas were obtained for two other periods. Results The classification accuracy results showed that the Kappa line was more than 87% for every three years and the overall accuracy obtained were 90.43%, 92.28% and 94.76% respectively for these years. The results also showed that barren lands and hill moor class has covered the largest area of this study place during the two periods (pre and after- exploitation), so that, it was 12344.1 hectares in the first period and 17370.5 hectares in the second one. In both study periods, the rangeland class has been destroyed, but in the second period 13.8% was destroyed more than the first one. Due to the exploitation of irrigation systems by farmers in the second period, more changes in land use have been converted to agricultural use, so that, 3671.8 hectares (55%) have been added to these lands during 10 years. The growth of residential areas was 0.27% of the study area after channelling, which was estimated 1.6 times higher than the first one. The area increase average in this class is 10.2 hectares per year. The most frequent conversion to farm use was barren lands and hill moor class. These lands have undergone a change by residents of the region due to their location between agricultural lands and a short distance from irrigation systems. A large number of land use changes can be prevented by defining the scope for agricultural land.   Conclusion and Discussion In the present study area, irrigation has been in practice since over 25 years ago. Significant land-use changes have occurred in the study area in response to the Karkheh Dam from time to time affecting agricultural productivity leading to land-use changes. Unfortunately, some parts of these changes are out of schedule and unskillful and, that is significant for planners to know about these. All in all, for providing management activities and environmental programmes, accurate data on land use changes are essential. Satellite images and maximum likelihood algorithm provide the baseline data essential for proper understanding on the land-use patterns in the past and its impacts. It is also proper to understand the past land use changes ratio, and the physical and socio-economic factors behind.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله کامران کریمی |
دانشجوی دکتری بیابانزدایی،دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

غلامرضا زهتابیان |
استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی،دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه تهران

مرزبان فرامرزی |
استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه ایلام

حسن خسروی |
دانشیار گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی،دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی http://www.sepehr.org/article_32337_089d19432a8594895c1337008d97d8a2.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/589/article-589-901220.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات